Participatie Nieuwkomers in Oirschot

Zo’n tachtig volwassen vluchtelingen hebben zich met hun kinderen de afgelopen 2 jaar gevestigd in de gemeente Oirschot.
Vraagt U zich wel eens af : hoe zou het met ze gaan ?

Wel, de gemeente ondersteunt de Inburgering via gemeentelijke instanties ISD en WBO, vrijwilligers helpen hen met taal in het taalcafé en nieuwkomers maken contact o.a. via de Facebook groep Nieuwkomers Oirschot.
Maar in hoeverre voelen de Nieuwkomers zich al thuis in Oirschot, hebben ze al sociale contacten buiten eigen gezin en familie (2), doen ze mee met georganiseerde activiteiten (3), doen ze vrijwilligerswerk (4) en hebben ze gesponsord (5) of betaald werk (6) ?

De bezetting van de treden van de zogenaamde participatieladder (1 – 6) is onlangs in kaart gebracht. Het eerste beeld is dat Nieuwkomers op weg zijn, maar er nog (lang) niet zijn. 

Hetzelfde geldt voor hun taalontwikkeling en de mate waarin ze nog afhankelijk zijn van het wekelijks spreekuur van WBO Vluchtelingenwerk.

De nieuwkomers hebben natuurlijk een forse achterstand in taal en kennis van de Nederlandse samenleving en, last but not least, de gevolgen van de ontworteling uit hun vertrouwde omgeving. Met respect voor hun omstandigheden is het zaak hen te helpen bij het bereiken van hun persoonlijke doelstelling en die van de Nederlandse overheid. Het doel van de overheid is inburgering binnen een periode van 3 jaar na statusverlening en – minder expliciet geformuleerd – dat nieuwkomers, net zo verdeeld zijn over de treden van de participatie ladder, als Nederlanders.  We zijn nu grofweg en gemiddeld, halverwege deze periode en alles wijst erop dat we het doel niet gaan halen. We moeten dus nu iets doen en niet wachten tot iedereen kan constateren dat het doel niet bereikt is.

Er zijn grote verschillen in snelheid waarmee  de participatieladder door nieuwkomers in een gemeente wordt beklommen, maar ook tussen de participatie snelheid van gemeenten onderling.  Het is primair de verantwoordelijkheid van de nieuwkomer om in te burgeren. De gemeente heeft er zelf echter ook groot belang bij dat dit snel gebeurt.

Drie voorbeelden van bovengemiddelde uitschieters : Tilburg,  Nijmegen en ABG (Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Gilze en Rijen) presenteerden hun resultaten op het onlangs gehouden congres van de VNG “Samen doen, van Vluchteling tot Inwoner“.
Deze gemeentebesturen hebben onlangs de regie in eigen hand genomen.
In Tilburg heeft men de inburgering met succes als een projekt georganiseerd. De gemeente geeft onderhand internationaal (Noorwegen, Duitsland, Oostenrijk) lezingen over het succes van deze aanpak.
In ABG stelt men zich tot doel dat na 3 jaar iedereen ingeburgerd is (examengarantie !) en laat hiervoor ketenpartners (voor zorg, taal en werk) optimaal samenwerken en volgt de voortgang op de voet.
In Nijmegen een soortgelijke situatie waarbij gemeente, ROC, een commerciële arbeidsbemiddelaar en regionale bedrijven samenwerken in het aanbieden van leer/werk trajecten met baangarantie. Inmiddels nemen al 140 nieuwkomers succesvol deel aan dit traject.

We kunnen in Oirschot leren van deze initiatieven door :

1. de gemeente te vragen een aktieve(re) rol te spelen, niet louter faciliteren / stimuleren, maar regie nemen voor het bereiken van een ambitieus doel (SMART), te beginnen met het formuleren van dit doel !
2. het werven en organiseren van ketenpartners in het begeleiden naar betaald werk
3. het monitoren van de participatievoortgang en zo nodig corrigeren
4. het werven van vrijwilligers die achterblijvende nieuwkomers willen coachen
5. het motiveren van vrijwilligers om als taal- of praatmaatje Nederlands te oefenen

Ongewenste ontwikkelingen zijn te keren door tijdig bewustzijn en de wil om er iets aan te doen.  Aan beide hoeft het in Oirschot niet te ontbreken !